Bidprentjes

Bidprentjes c.q. gedachtenisprentjes van personen die hebben gewoond of overleden zijn in Blerick, Hout-Blerick en Boekend worden door onze heemkundekring verzameld. Het gebruik van gedachtenisprentjes, in de volksmond ook wel bid- of doodsprentjes genoemd, is specifiek katholiek en vond zijn oorsprong in Nederland. De oudste beschreven bidprentjes dateren uit circa 1650. Deze prentjes werden uitgereikt tijdens de uitvaartmis. Iedereen die voor het “offeren” (collecte) naar voren kwam, waar twee of drie open koperen schalen op de communiebank stonden, ontving een bidprentje. 

Klik hier voor een doorzoekbare en interactieve bidprentjestabel.

De teksten van de bidprentjes werden tot in de jaren '70 van de 20e eeuw dikwijls verzorgd door de plaatselijke koster. Op de oudere bidprentjes was dat meestal beperkt tot een serie toepasselijke aanhalingen uit de bijbel of de geschriften van de kerkvaders. Een bidprentje kan eveneens een herinnering aan andere speciale gebeurtenissen zijn zoals doopsel, eerste communie, vormsel, huwelijk en priesterschap. Behalve de religieuze afbeelding, staat op voor- of achterzijde meestal ook een gebed. Indien het wordt uitgegeven naar aanleiding van een overlijden worden de naam, titel, geboorte- en sterfdag van de overledene vermeld. 

In het verleden werd op dit soort bidprentjes meestal een heilige in zwart-wit -maar vaak ook in kleur- afgebeeld, is het nu een kruisje of een foto de overledene zelf. Een veelvoorkomend formaat voor bidprentjes was het A7-formaat, een formaat dat hiervoor zeer lang de standaard was. De oudste bidprentjes hebben enkel een voor- en achterzijde. Later werd een dubbelgevouwen A6-formaat gebruikt, waarbij de afbeelding aan de buitenkant stond en de gebedstekst binnenin. Tegenwoordig wordt echter meer en meer gebruikgemaakt van een vierkant formaat (bv. 10cm x 10cm).

Bidprentjes werden vroeger in een kerkboek gestoken zodat men tijdens een Mis al bladerend deze personen in herinnering kon roepen. Hierdoor komt het dat deze bidprentjes langer bewaard werden dan rouwbrieven. Ze zijn daarom een goede startbasis bij het opstellen van een stamboom, echter de informatie moet met enige omzichtigheid gebruikt worden omdat er al eens fouten of onnauwkeurigheden (bv. in de naam van een persoon) voorkomen.